potocki wojna

Oglądasz wypowiedzi wyszukane dla słów: potocki wojna

Temat: wstawać Wiara,kawy trzeba sie napić
Poranna porcja odchamienia :D
Kurczę, nie zdążyłam wstać na czas ;)

Wacław Potocki, "Wojna chocimska", 1670, fragment

Gdzie faryna1) i szorbet2) i kaffa, co spumy3)
trawi w człeku, i we pstrych farfurach4) perfumy.
Tak się Osman opatrzył prowijantem sporem,
Bojąc się, żeby Polska pospołu go z dworem
Głodem nie umorzyła. Czyli słyszał, że tu
Ryż się nie rodzi, nie masz kaffy i szorbetu?
Chleb a piwo - to żywioł; tłuste mięso z chrzanem,
Gdy zdrowie jest, bez pieprzu, bez cymentu panem.
Jakoż, byśmy się chcieli rozgarnąć w tej mierze,
A na wieki z tym wszytkim uczynić przymierze,
Czego nam niebo i ta ziemia, co nas rodzi,
Nie dała, dłużej byśmy i starzy, i młodzi
Żyli i każdy by z nas trzech Węgrów przesiedział
Na świecie. Mądryż niebo uczyniło przedział,
To wszytko dawszy, czego potrzebował który
Naród, wedle kompleksji i swojej natury.
Nikt do nas, my na wszytkie posyłamy światy
Po trunki, po korzenia, szkiełka i bławaty;
W tym kmiotków naszych poty, w tym ich toną prace:
Kuchnie żółcić, a winem oblewać pałace!
Nie znanoż dawno pieprzu, kanaru, cymentu -
Apetyt był każdemu miasto kondymentu.

1) faryna - cukier puder
2) szorbet (sorbet) - wschodni napój z osłodzonego soku owocowego z dodatkiem
kwiatu pomarańczy, migdałów lub innych składników aromatycznych, podawany z lodem
3) spumy - złość
4) farfury - naczynia fajansowe
Przeglądaj resztę wypowiedzi z tematu

Temat: Spis lektur maturalnych
ANTYK:
- Biblia
- Sofokles – Antygona
- Homer – Iliada Odyseja
ŚREDNIOWIECZE:
- Bogurodzica
- Legenda o św. Aleksym
- Pieśń o Roladzie
- Rozmowa Mistrza Polikarpa
- Dzieje Tristana i Izoldy
- Dante – Boska Komedia
- Kroniki :
- Gall Anonim
- W. Kadłubek
- Jan Długosz
RENESANS:
- M.Rej :
– Krótka Rozprawa
- Żywot człowieka poćciwego
- J. Kochanowski:
- fraszki
- pieśni
- treny
- odprawa posłów greckich
- A.F.Modrzejeski:
- O poprawie Rzeczypospolitej
- Szymon Szymonowicz – Żeńcy
- W. Szekspir – Romeo, Makbet, Hamlet
- Cervantes – Don Kichot
- M. Sęp Sarzyński
BAROK:
- J.A. Morsztyn – Niestatek, Do trupa
- D. NAborowski – Marność, Do Anny,
Krótkość żywota
- J.Ch.Pasek – Pamiętniki
- Listy Jana III do Marysieńki
- Potocki – Wojna Chocimska
- Mojer – Świętoszek
OŚWIECENIE:
- I. Krasicki:
- bajki
- satyry
- Monachomachia
- M.Doświadczyńskiego przypadki
- Julian Ursyn Niemcewicz – Powrót Posła
- Konarski
- Leszczyński
ROMANTYZM:
- J.W.Goethe – Cierp. Mł. Wertera
- Faust – Król Olszyn
- Georgie Byron – Giaur
- A. Mickiewicz – Konrad Wallenrod, Dziady, Sonety Krymskie, Oda do młodości , PT, poezja i ballady
- J. Słowacki – Kordian, Balladyna
- Honoriusz Balzac – Ojciec goriot
- Zyg. Krasiński – Nieboska komedia
- A.Fredro – Zemsta
POZYTYWIZM:
- A.Asnyk – Do Młodych
- M. Konopnicka – Rota, Mendel gdański, Miłosierdzie gminy, Nasza szkapa
- H.Sienkiewicz – Trylogia, Janko Muzykant, Z pamiętnika pozn. Nauczyciela, Latarnik, Bartek Zwycięzca
- B.Prus – Lalka, Faraon, Antek, Katarynka, Kamizelka
- E. Orzeszkowa – Nad Niemnem , ABC
MLODA POLSKA:
- K.Przerwa-tetmajer – evviva l’arte, Melodia mgieł nocnych, Koniec wieku XIX, Hymn do Nirwany
- Jan Kasprowicz – Krzak dzikiej róży, Dies irae, Moja pieśń wieczorna
- L.Staff – Deszcze Jesienne
- S.Żeromski – Ludzie bezdomni, Rozdziobią nas kruki i wrony
- Joseph C0nrad – Lord Jim
- Stanisław Wyspiański – Wesele
- Gabriela Zapolska – Moralność p. Durskiej
- Władysław Reymont – Chłopi
- Nietzsche
- Schepenhauer
XX- LECIE:
- Wł.Broniewski – Bagnet na broń, Żołnierz pol.+
- Zofia Nałkowska – Granica
- St. Żeromski – Przedwiośnie
- Bruno Schulz - Sklepy cynamonowe
- Witold Gąbrowicz – Ferdydurke
- Stanisław Witkiewicz – Szewcy
- Franz Kafka – Proces
- Michał Buhakow – Mistrz i Małgorzata
- Leopold Kruczkowski – Niemcy
DO 1956R. :
- K. I. Gałczyński – Pieśń o żoł. Westerplatte
- Różewicz – Ocalony
- Cz. Miłosz – Campo di Fiori
- Kazimierz Moczrski – Rozmowy z katem
- Tadeusz Borowski – Opowiadania
- Zofia Nałkowska – Medaliony
PO 1956R. :
- Zbigniew Herbert
- Tadeusz Konwicki – Mała Apokalipsa
- Sławomir Mrożek – Tango
- Tadeusz Różewicz – Kartoteka
- Fiodor Dostojewski – Zbrodnia i kara
- Albert Camus – Dżuma
- Georgie Olwell – Folwark zwierzęcy Przeglądaj resztę wypowiedzi z tematu

Temat: Michnik (nie)honorowym targowiczanem XV-lecia!!!
Dla nieuków o Targowicy:
Dla nieuków o Targowicy:
"Po uchwaleniu przez Sejm Czteroletni w dniu 3 maja 1791 r. nowej Konstytucji
ustrojowej, część magnaterii i bogatej szlachty polskiej nie zamierzała poddać
się prawom ustanowionym przez tę Konstytucję i w dniu 14 maja 1792 r. zawiązała
celem jej obalenia konfederację w Targowicy, na wschodnich kresach. Spisek
zawiązany został faktycznie wcześniej w Petersburgu, pod patronatem carycy
Katarzyny II, a wzięli w nim udział magnaci: Szczęsny Potocki jako marszałek
konfederacji, Ksawery Branicki, Seweryn Rzewuski, Szymon Kossakowski i inni.
Chcieli oni powrotu anarchii saskiej i podziału państwa na samodzielne
województwa-prowincje. Zwrócili się w tym celu o pomoc wojskową do carycy,
uzyskali ją i rozpoczęła się wojna polsko-rosyjska.
Pierwsza bitwa, rozegrana w czerwcu 1792 r. pod Zieleńcami, była korzystna dla
oddziałów polskich, dowodzonych przez księcia Józefa Poniatowskiego, bratanka
króla Stanisława. Król ustanowił po niej krzyż Virtuti Militari, którego
pierwszy egzemplarz otrzymał właśnie ks. Józef Poniatowski. Kolejna większa
bitwa pod Dubienką pozostała nierozstrzygnięta, ale wkrótce do Bugu podeszło
sześćdziesiąt kilka tysięcy, zaprawionych w wojnie z Turcją, żołnierzy
marszałka Michaiła Kutuzowa, a wojska polskie nie miały doświadczenia
strzeleckiego, były bez zaplecza zbrojeniowego, zdradzone przez dowódcę wojsk
litewskich księcia Ludwika Wirtemberskiego i osłabione przez walkę z opozycją
targowicką.
Stanisław Poniatowski nie mógł też liczyć na żadną pomoc ze strony formalnie
zaprzyjaźnionych Prus, które zajęły faktycznie wrogie stanowisko wobec Polski.
Król Fryderyk Wilhelm II, wyraźnie zmierzał do wykorzystania wojny rosyjsko-
polskiej i sposobił się do powiększenia swej domeny o Wielkopolskę. To też w
całym kraju podnosiły się bardzo liczne głosy żądające ugody z Rosją oraz
wspólnych z nią działań przeciwko Prusom. Stanisław Poniatowski był realistą i
pierwszy zwrócił się listownie do Katarzyny II, proponując wieczyste przymierze
i ewentualną swą detronizację na rzecz wnuka carycy, Konstantego. W odpowiedzi
Katarzyna II podtrzymała swą przyjaźń konfederatom targowickim i zażądała
przystąpienie króla do targowicy. Wybrała więc ideologię władzy absolutnej i
arystokratów targowickich przeciwko liberalnej "zarazie" Konstytucji 3 Maja i
polskim "masonom". Wtedy 2/3 składu poszerzonego rządu RP głosowało za
przystąpieniem króla do targowicy, w tym również Hugo Kołłątaj.
W tej sytuacji Poniatowski, obawiając się dodatkowo możliwości wkroczenia wojsk
pruskich do Polski i szantażowany przez opozycję spłatą swoich królewskich
długów, przystał do targowicy. Na jego rozkaz wojsko zaprzestało walk, a
dowódcy m.in. ks. Józef Poniatowski i gen. Tadeusz Kościuszko podali się do
dymisji. Wielu oficerów i cywilnych opozycjonistów udało się na emigrację,
głównie do Saksonii. Do końca przeciwni targowicy byli jedynie marszałek Sejmu
Stanisław Małachowski i Ignacy Potocki.
Wojna rosyjsko-polska 1792 r. trwała w sumie tylko kilka miesięcy. Po
kapitulacji wojsk polskich, konfederaci targowiccy zajęli, przy pomocy wojsk
rosyjskich, wszystkie województwa Rzeczypospolitej, likwidując organy władzy
powołane przez Sejm Czteroletni".

Przeglądaj resztę wypowiedzi z tematu

Temat: 15. rocznica powołania rządu Mazowieckiego
Nieuku ucz się historii
Po uchwaleniu przez Sejm Czteroletni w dniu 3 maja 1791 r. nowej Konstytucji
ustrojowej, część magnaterii i bogatej szlachty polskiej nie zamierzała poddać
się prawom ustanowionym przez tę Konstytucję i w dniu 14 maja 1792 r. zawiązała
celem jej obalenia konfederację w Targowicy, na wschodnich kresach. Spisek
zawiązany został faktycznie wcześniej w Petersburgu, pod patronatem carycy
Katarzyny II, a wzięli w nim udział magnaci: Szczęsny Potocki jako marszałek
konfederacji, Ksawery Branicki, Seweryn Rzewuski, Szymon Kossakowski i inni.
Chcieli oni powrotu anarchii saskiej i podziału państwa na samodzielne
województwa-prowincje. Zwrócili się w tym celu o pomoc wojskową do carycy,
uzyskali ją i rozpoczęła się wojna polsko-rosyjska.

Pierwsza bitwa, rozegrana w czerwcu 1792 r. pod Zieleńcami, była korzystna dla
oddziałów polskich, dowodzonych przez księcia Józefa Poniatowskiego, bratanka
króla Stanisława. Król ustanowił po niej krzyż Virtuti Militari, którego
pierwszy egzemplarz otrzymał właśnie ks. Józef Poniatowski. Kolejna większa
bitwa pod Dubienką pozostała nierozstrzygnięta, ale wkrótce do Bugu podeszło
sześćdziesiąt kilka tysięcy, zaprawionych w wojnie z Turcją, żołnierzy
marszałka Michaiła Kutuzowa, a wojska polskie nie miały doświadczenia
strzeleckiego, były bez zaplecza zbrojeniowego, zdradzone przez dowódcę wojsk
litewskich księcia Ludwika Wirtemberskiego i osłabione przez walkę z opozycją
targowicką.

Stanisław Poniatowski nie mógł też liczyć na żadną pomoc ze strony formalnie
zaprzyjaźnionych Prus, które zajęły faktycznie wrogie stanowisko wobec Polski.
Król Fryderyk Wilhelm II, wyraźnie zmierzał do wykorzystania wojny rosyjsko-
polskiej i sposobił się do powiększenia swej domeny o Wielkopolskę. To też w
całym kraju podnosiły się bardzo liczne głosy żądające ugody z Rosją oraz
wspólnych z nią działań przeciwko Prusom. Stanisław Poniatowski był realistą i
pierwszy zwrócił się listownie do Katarzyny II, proponując wieczyste przymierze
i ewentualną swą detronizację na rzecz wnuka carycy, Konstantego. W odpowiedzi
Katarzyna II podtrzymała swą przyjaźń konfederatom targowickim i zażądała
przystąpienie króla do targowicy. Wybrała więc ideologię władzy absolutnej i
arystokratów targowickich przeciwko liberalnej "zarazie" Konstytucji 3 Maja i
polskim "masonom". Wtedy 2/3 składu poszerzonego rządu RP głosowało za
przystąpieniem króla do targowicy, w tym również Hugo Kołłątaj.

W tej sytuacji Poniatowski, obawiając się dodatkowo możliwości wkroczenia wojsk
pruskich do Polski i szantażowany przez opozycję spłatą swoich królewskich
długów, przystał do targowicy. Na jego rozkaz wojsko zaprzestało walk, a
dowódcy m.in. ks. Józef Poniatowski i gen. Tadeusz Kościuszko podali się do
dymisji. Wielu oficerów i cywilnych opozycjonistów udało się na emigrację,
głównie do Saksonii. Do końca przeciwni targowicy byli jedynie marszałek Sejmu
Stanisław Małachowski i Ignacy Potocki.

Wojna rosyjsko-polska 1792 r. trwała w sumie tylko kilka miesięcy. Po
kapitulacji wojsk polskich, konfederaci targowiccy zajęli, przy pomocy wojsk
rosyjskich, wszystkie województwa Rzeczypospolitej, likwidując organy władzy
powołane przez Sejm Czteroletni.

Przeglądaj resztę wypowiedzi z tematu

Temat: Wykaz lektur na maturę 2007
który zestaw jest właściwy???
KTÓRY ZESTAW JEST WŁAŚCIWY???
ANTYK:
- Biblia
- Sofokles – Antygona
- Homer – Iliada Odyseja
ŚREDNIOWIECZE:
- Bogurodzica
- Legenda o św. Aleksym
- Pieśń o Roladzie
- Rozmowa Mistrza Polikarpa
- Dzieje Tristana i Izoldy
- Dante – Boska Komedia
- Kroniki :
- Gall Anonim
- W. Kadłubek
- Jan Długosz
RENESANS:
- M.Rej :
– Krótka Rozprawa
- Żywot człowieka poćciwego
- J. Kochanowski:
- fraszki
- pieśni
- treny
- odprawa posłów greckich
- A.F.Modrzejeski:
- O poprawie Rzeczypospolitej
- Szymon Szymonowicz – Żeńcy
- W. Szekspir – Romeo, Makbet, Hamlet
- Cervantes – Don Kichot
- M. Sęp Sarzyński
BAROK:
- J.A. Morsztyn – Niestatek, Do trupa
- D. NAborowski – Marność, Do Anny,
Krótkość żywota
- J.Ch.Pasek – Pamiętniki
- Listy Jana III do Marysieńki
- Potocki – Wojna Chocimska
- Mojer – Świętoszek
OŚWIECENIE:
- I. Krasicki:
- bajki
- satyry
- Monachomachia
- M.Doświadczyńskiego przypadki
- Julian Ursyn Niemcewicz – Powrót Posła
- Konarski
- Leszczyński
ROMANTYZM:
- J.W.Goethe – Cierp. Mł. Wertera
- Faust – Król Olszyn
- Georgie Byron – Giaur
- A. Mickiewicz – Konrad Wallenrod, Dziady, Sonety Krymskie, Oda do młodości ,
PT, poezja i ballady
- J. Słowacki – Kordian, Balladyna
- Honoriusz Balzac – Ojciec goriot
- Zyg. Krasiński – Nieboska komedia
- A.Fredro – Zemsta
POZYTYWIZM:
- A.Asnyk – Do Młodych
- M. Konopnicka – Rota, Mendel gdański, Miłosierdzie gminy, Nasza szkapa
- H.Sienkiewicz – Trylogia, Janko Muzykant, Z pamiętnika pozn. Nauczyciela,
Latarnik, Bartek Zwycięzca
- B.Prus – Lalka, Faraon, Antek, Katarynka, Kamizelka
- E. Orzeszkowa – Nad Niemnem , ABC
MLODA POLSKA:
- K.Przerwa-tetmajer – evviva l’arte, Melodia mgieł nocnych, Koniec wieku XIX,
Hymn do Nirwany
- Jan Kasprowicz – Krzak dzikiej róży, Dies irae, Moja pieśń wieczorna
- L.Staff – Deszcze Jesienne
- S.Żeromski – Ludzie bezdomni, Rozdziobią nas kruki i wrony
- Joseph C0nrad – Lord Jim
- Stanisław Wyspiański – Wesele
- Gabriela Zapolska – Moralność p. Durskiej
- Władysław Reymont – Chłopi
- Nietzsche
- Schepenhauer
XX- LECIE:
- Wł.Broniewski – Bagnet na broń, Żołnierz pol.+
- Zofia Nałkowska – Granica
- St. Żeromski – Przedwiośnie
- Bruno Schulz - Sklepy cynamonowe
- Witold Gąbrowicz – Ferdydurke
- Stanisław Witkiewicz – Szewcy
- Franz Kafka – Proces
- Michał Buhakow – Mistrz i Małgorzata
- Leopold Kruczkowski – Niemcy
DO 1956R. :
- K. I. Gałczyński – Pieśń o żoł. Westerplatte
- Różewicz – Ocalony
- Cz. Miłosz – Campo di Fiori
- Kazimierz Moczrski – Rozmowy z katem
- Tadeusz Borowski – Opowiadania
- Zofia Nałkowska – Medaliony
PO 1956R. :
- Zbigniew Herbert
- Tadeusz Konwicki – Mała Apokalipsa
- Sławomir Mrożek – Tango
- Tadeusz Różewicz – Kartoteka
- Fiodor Dostojewski – Zbrodnia i kara
- Albert Camus – Dżuma
- Georgie Olwell – Folwark zwierzęcy Przeglądaj resztę wypowiedzi z tematu

Temat: Narodowość śląska i język śląski...
slezan napisał:

> Szkoda, że nie dodałeś paru przemyśleń na temat spłaszczenia horyzontów do
> Vaterlandu. Innymi słowy - Eichendorff (Śląsk) won, Szekspir, Dante (Europa)
> won, zostajemy przy paru polskich romantykach. To co dopiero ciasnota.

W pierwszej klasie polskiego liceum ogólnokształcącego lista lektur jest bardzo
bogata:

1. Biblia (Księga Rodzaju, Pieśń nad pieśniami, Psalmy, Przypowieść o synu
martnotrawnym, Hymn do miłości, Apokalipsa s. Jana, Księga Eklezjastesa,
2. Karel Capek, Ukaranie Prometeusza
3. Zbigniew Herbert, Prometeusz
4. Zygmunt Kubiak, Mitologia Greków i Rzymian
5. Homer, Odyseja
6. Zbigniew Herbert, Historia Minotaura
7. Czesław Miłosz, Hymn o perle
8. Safona, Do dziewczyny
9. Anakreont, Słodki bój
10. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Fotografia i Róże dla Safony
11. Czesław Miłosz, Wiara, Nadzieja, Miłość
12. Tristan i Izolda
13. Pierre Abelard, Historia moich niedoli i inne listy
14. Francois Villon, Ballada piękney płatnerki
15. Boccaccio, Sokół
16. Petrarka, Sonety do Laury
17. Jan Kochanowski, Raki, O miłości
18. Morsztyn, Do trupa, Niestatek, Na krzyżyk...
19. Franciszek Karpiński, Laura i Filon
20. Opowieści Okrągłego Stołu
21. Śmierć króla Artura
22. Pieśń o Rolandzie
23. Legenda o św. Aleksym
24. Lydgate, Taniec śmierci
25. Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią
26. Dante, Piekło
27. Jan Kochanowski, Treny
28. Mikołaj Sęp Sarzyński, Sonety
29. Donne, Sonety
30. Georgiasz, Pochwała Heleny
31. Wergiliusz, Eneida
32. Platon, O państwie
33. Gall Anonim, Kronika polska
34. Macchiavelli, Książę
35. Thomas More, Utopia
36. Campanella, Miasto słońca
37. Szekspir, Makbet
38. Andrzej Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczpospolitej
39. Piotr Skarga, Kazania sejmowe
40. Wacław Potocki, Wojna chocimska
41. Ignacy Krasicki, Do króla
42. Wolter, Kandyd
43. Albert Camus, Mit Syzyfa
44. Epikur, Epikur pozdrawia Menoikeusa
45. Seneka, O życiu
46. Marek Aurelisz, Rozmyślania
47. Platon, Uczta
48. Św. Augustyn, Wyznania
49. Św. Tomasz z Akwinu, Summa Teologiczna
50. Św. Franciszek, Kwiatki
51. Bogurodzica
52. Lament świętokrzyski
53. Montaigne, Próby
54. Mikołaj Rej, Rok na cztery części rozdzielon
55. Pascal, Myśli
56. Kartezjusz, Rozprawa o metodzie
57. Suskind, Pachnidło
58. Homer, Iliada
59. Auden, Tarcza Achillesa
60. Arystoteles, Poetyka
61. Horacy, Exegi monumentum

Lektury do romantyzmu (druga klasa polskiego liceum ogólnokształcącego)
1. Adam Mickiewicz, Romantyczność,
2. Adam Mickiewicz, Świteź
3. Czesław Miłosz, W mojej ojczyźnie
4. Antoni Malczewski, Maria, Powieść ukraińska
5. List Henrietty Vogel i Henryka Kleista do Ernesta Peguilhena
6. Sprawozdanie Stimminga właściciela gospody Pod Nowym Dzbanem
7. Adam Mickiewicz, Cisza morska
8. Adam Mickiewicz, Droga nad przepaścią w Czufut-Kale
9. Adam Mickiewicz, Bakczysaraj
10. Anne Luise Germaine de Stael-Holstein, O poezji klasycznej i poezji
romantycznej ( O Niemczech)
11. Juliusz Słowacki, Rozłączenie
12. Julisz Słowacki, Hymn
13. Narcyza Żmichowska, Wstępny obrazek
14. Adam Mickiewicz, Uciec z duszą na listek
15. Adam Mickiewicz, Nad wodą wielką i czystą
16. Adam Mickiewicz, Gdy mój trup
17. Czesław Miłosz, Obłoki
18. Julian Przyboś, List ze Szwajcarii
19. Wisława Szymborska, Chmury
20. Cyprian Kamil Norwid, Larwa
21. Juliusz Słowacki, Kordian
22. Jacek Kaczmarski, Samosierra (Michałowski)
23. Adam Mickiewicz, Droga do Rosji (Dziadów część III)
24. Adam Mickiewicz, Petersburg (Dziadów część III)
25. De Custine, Listy z Rosji
26. Ryszard Kapuściński, Imperium
27. Czesław Miłosz, Podróż do Azji
28. Adam Mickiewicz, Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego
29. Juliusz Słowacki, Grób Agamemnona
30. Cyprian Kamil Norwid, Moja ojczyzna
31. Kazimierz Wierzyński, Europa
32. Rafał Wojaczek, Ojczyzna
33. Andrzej Bursa, Modlitwa dziękczynna z wymówką
34. Zbigniew Herbert, Pieśń o bębnie
35. Cyprian Kamil Norwid, Bema pamięci załobny rapsod
36. Cyprian Kamil Norwid, Historia
37. Goethe, Faust
38. Goethe, Na dzień Szekspira
39. Goethe, Cierpienia młodego Wertera
40. Friedrich Schlegel, Poezja romantyczna
41. Friedrich Wilhelm von Schelling, Geniusz poetycki
42. Novalis, Uczniowie z Sais
43. Byron, Giaur
44. Schiller, Zbójcy

Warto czytać! Przeglądaj resztę wypowiedzi z tematu

Temat: Czy służby posunęły się do "targowicy"??
Konfederacja targowicka. Po uchwaleniu przez Sejm Czteroletni w dniu 3 maja 1791
r. nowej Konstytucji ustrojowej, część magnaterii i bogatej szlachty polskiej
nie zamierzała poddać się prawom ustanowionym przez tę Konstytucję i w dniu 14
maja 1792 r. zawiązała w niewielkim miasteczku Targowicy na kresach konfederację
w celu jej obalenia. W rzeczywistości spisek został zawiązany wcześniej w
Petersburgu, pod patronatem carycy Katarzyny II, a wzięli w nim udział magnaci:
Szczęsny Potocki jako marszałek konfederacji, Ksawery Branicki, Seweryn
Rzewuski, Szymon Kossakowski i inni. Chcieli oni powrotu rządów saskich i
podziału państwa na samodzielne województwa-prowincje. Zwrócili się w tym celu o
pomoc wojskową do carycy, uzyskali ją i rozpoczęła się wojna polsko-rosyjska.

Pierwsza bitwa, rozegrana w czerwcu 1792 r. pod Zieleńcami, zakończyła się
zwycięstwem wojsk polskich, dowodzonych przez księcia Józefa Poniatowskiego,
bratanka króla Stanisława. Dla uczczenia tego zwycięstwa król ustanowił krzyż
Virtuti Militari, którego pierwszy egzemplarz otrzymał właśnie ks. Józef
Poniatowski. Kolejna większa bitwa stoczona pod Dubienką pozostała
nierozstrzygnięta, ale wkrótce do linii Bugu zbliżyła się licząca przeszło
sześćdziesiąt tysięcy żołnierzy armia marszałka Michaiła Kutuzowa, zwolniona z
dopiero co zakończonej wojny rosyjsko-tureckiej. Tymczasem wojska polskie nie
miały doświadczenia strzeleckiego, pozbawione były zaplecza zbrojeniowego i
zdradzone przez dowódcę wojsk litewskich księcia Ludwika Wirtemberskiego oraz
osłabione przez walkę z opozycją targowicką.

Stanisław Poniatowski nie mógł też liczyć na żadną pomoc ze strony formalnie
zaprzyjaźnionych Prus, które faktycznie zajęły wrogie stanowisko wobec Polski.
Król Fryderyk Wilhelm II wyraźnie zmierzał do wykorzystania wojny
rosyjsko-polskiej i sposobił się do powiększenia swej domeny o Wielkopolskę,
toteż w całym kraju podnosiły się głosy z żądaniami ugody z Rosją oraz wspólnych
działań przeciwko Prusom. W tej sytuacji Stanisław Poniatowski zwrócił się
listownie do Katarzyny II, proponując jej wieczyste przymierze i ewentualną swą
detronizację na rzecz wnuka carycy, Konstantego. W odpowiedzi Katarzyna II
podtrzymała swe poparcie dla konfederatów targowickich i zażądała przystąpienia
króla do targowicy.

Wobec takiego stanowiska carycy król, mając za sobą poparcie 2/3 składu
poszerzonego rządu, w tym również Hugona Kołłątaja i obawiając się możliwego
wkroczenia wojsk pruskich do Polski, szantażowany przez opozycję żądaniem spłaty
osobistych długów, przystał do targowicy. Na jego rozkaz wojsko zaprzestało
walk, a dowódcy, m.in. ks. Józef Poniatowski i gen. Tadeusz Kościuszko, podali
się do dymisji. Wielu oficerów i cywilnych opozycjonistów udało się na
emigrację, głównie do Saksonii. Do końca przeciwni targowicy byli jedynie
marszałek Sejmu Stanisław Małachowski i Ignacy Potocki.

Wojna rosyjsko-polska 1792 r. trwała w sumie tylko kilka miesięcy. Po
kapitulacji wojsk polskich, konfederaci targowiccy zajęli, przy pomocy wojsk
rosyjskich, wszystkie województwa Rzeczypospolitej, likwidując organy władzy
powołane przez Sejm Czteroletni.
Przeglądaj resztę wypowiedzi z tematu